SŁAWEK WIERZCHOLSKI I NOCNA ZMIANA BLUESA -05.09.2025, godz. 20.00

40 lat na scenie!

Najpopularniejszy polski wykonawca bluesa – Sławek Wierzcholski i stworzona przez niego Nocna Zmiana Bluesa, to również najstarsi, nieprzerwanie działający wykonawcy z kręgu bluesa w naszym kraju. Od 40 lat, bez najmniejszej przerwy, podróżują i koncertują dzieląc się swoją muzyczną pasją. Na imponujący dorobek artystyczny grupy składa się 28 wydanych płyt (3 LP, 4 DVD, 21 CD). 4 z nich osiągnęły status „Złotej Płyty”. Są wśród nich też płyty nagrane z takimi wybitnymi artystami, jak m.in. Dżem, Krystyna Prońko czy Wojciech Karolak. Wytwórnia WARNER wydała przed pięciu laty podwójny CD Nocnej Zmiany Bluesa w prestiżowej serii „Złota kolekcja”. Choć zaczynali jako ortodoksyjni bluesmani, w trakcie czterech dekad działalności, Sławek i jego zespół wykreowali własny, niepowtarzalny styl, będący fuzją bluesa, folku, jazzu i piosenki autorskiej. Sławek jest autorem całego repertuaru grupy i wielu prawdziwych przebojów, jak „Szósta zero dwie”, „Blues mieszka w Polsce”, „John Lee Hooker” czy „Chory na bluesa”. Sławek Wierzcholski to wirtuoz harmonijki i autor dwóch popularnych podręczników gry na tym instrumencie. Przez 30 lat był też prezenterem Polskiego Radia, organizatorem festiwali bluesowych a przede wszystkim człowiekiem „Chorym na bluesa”! Za swe zasługi i osiągnięcia artystyczne, Sławek został uhonorowany srebrnym medalem „Gloria Artis”. Swe charakterystyczne brzmienie Nocna Zmiana Bluesa wypracowała w trakcie tysięcy koncertów w klubach i na festiwalach w kraju i całej praktycznie Europie. Koncertowała również w Zimbabwe i w Stanach Zjednoczonych, na festiwalu „International Blues Challenge” w Memphis. Grają już od czterdziestu lat... A ciągle promieniują energią i radością grania! Z łatwością nawiązują kontakt z każdą widownią, której udziela się pozytywna atmosfera koncertu.

skład zespołu:

Sławek Wierzcholski – śpiew, harmonijka ustna

Witold Jąkalski – slide guitar

Wiesław Kryszewski – gitara

Piotr Dąbrowski – gitara basowa, śpiew

Kamil Długoborski – bębny

 

 

 

WARSZTAT FORMY MUZYCZNEJ:

Muzyka bluesowa to jeden z najstarszych i najważniejszych gatunków muzyki afroamerykańskiej, który wywarł ogromny wpływ na rozwój rocka, jazzu, soulu i wielu innych stylów. Jej brzmienie, struktura i tematyka są łatwo rozpoznawalne i głęboko osadzone w emocjach.

Najważniejsze cechy muzyki bluesowej:

1. Charakterystyczna struktura muzyczna – 12-taktowy blues

Najbardziej typowy układ to tzw. 12-taktowy schemat bluesowy: utwór opiera się na 12-taktowej sekwencji akordów, najczęściej w tonacji dur (ale z bluesowym wyrazem).

Schemat ten brzmi znajomo i przewidywalnie, co pozwala na łatwą improwizację.

Przykład schematu akordowego (tonacja C):
C – C – C – C
F – F – C – C
G – F – C – C

2. Bluesowa skala i "blue notes"

Wokal i instrumenty wykorzystują skalę bluesową, która zawiera tzw. blue notes – obniżone 3., 5. i 7. stopnie skali.

Nadaje to muzyce melancholijny, zawodzący charakter.

3. Teksty i emocje

Blues opowiada o trudach życia, miłości, samotności, pracy, wolności, ale też nadziei i humorze.

Teksty są często bardzo osobiste i ekspresyjne.

Powszechny jest schemat wokalny AAB: dwa wersy powtarzane, trzeci jest ich odpowiedzią/konkluzją.

Przykład:

I woke up this morning (A)
I woke up this morning (A)
My baby was gone (B)

4. Powolne tempo i groove

Blues może być wolny i refleksyjny albo szybki i taneczny (boogie woogie, jump blues).

Groove oparty jest na ciągłym pulsie i często shuffle – rytm kołyszący, triolowy.

5. Improwizacja

Solówki instrumentalne, zwłaszcza na gitarze, harmonijce, fortepianie i saksofonie, są kluczowe.

Improwizacja oparta jest na bluesowej skali i charakterystycznych frazach zwanych licks.

6. Prostota i szczerość

Blues nie jest przesadnie skomplikowany technicznie – liczy się emocja, feeling, autentyczność.

To muzyka spontaniczna i surowa, ale bardzo wyrazista.

7. Instrumentarium

Typowe instrumenty bluesowe to:

Gitara (elektryczna lub akustyczna) – często slide guitar (gra butelką lub metalową rurką).

Harmonijka ustna

Fortepian (w stylach boogie woogie)

Bas, perkusja

W wersjach miejskich: saksofon, organy Hammonda

Przykładowi wykonawcy bluesowi:

B.B. King

Muddy Waters

Robert Johnson

Howlin’ Wolf

John Lee Hooker

Etta James

Stevie Ray Vaughan

Bonnie Raitt

Choć blues narodził się w USA, Polska ma bogatą scenę bluesową, z artystami, którzy od lat interpretują ten gatunek na swój własny sposób – często łącząc go z rockiem, folkiem, jazzem czy poezją śpiewaną. Oto lista najważniejszych i najbardziej cenionych polskich artystów bluesowych:

Klasycy i legendy polskiego bluesa:

Tadeusz Nalepa

Uważany za ojca polskiego bluesa.

Założyciel zespołów Breakout i Blackout.

Utwory: Kiedy byłem małym chłopcem, Oni zaraz przyjdą tu, Modlitwa.

Mirek Kowalski

Twórca jednego z pierwszych festiwali bluesowych w Polsce – Rawa Blues.

Lider zespołu Mirek Kowalski Band, znany również jako promotor bluesa.

Dżem

Blues-rockowy zespół z legendarnym wokalistą Ryszardem Riedlem.

Utwory: Whisky, Wehikuł czasu, List do M. – choć to blues z rockowym pazurem.

Współcześni artyści bluesowi w Polsce:

Maciej Balcar

Obecny wokalista Dżemu, ale również solowy artysta z bluesowym zacięciem.

Krystyna Prońko

Choć kojarzona z jazzem i popem, często sięgała po formy bluesowe.

Sławek Wierzcholski & Nocna Zmiana Bluesa

Jeden z najdłużej działających polskich zespołów bluesowych (od lat 80.).

Znani z energicznych koncertów i harmonijki ustnej Wierzcholskiego.

Magda Piskorczyk

Nazywana „czarnym głosem w białej skórze”.

Łączy blues z gospel, soulem, afrykańskimi rytmami.

Leszek Cichoński

Gitarzysta i edukator bluesowy.

Pomysłodawca największego wspólnego grania "Hey Joe" w ramach Gitarowego Rekordu Guinnessa.

Grzegorz Kapołka Band

Gitarzysta bluesowy znany z techniki i feelingu – grał też jazz i fusion.

Boogie Boys

Zespół grający szybki, energetyczny boogie-woogie i piano blues.

 

• STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE ELJAZZ ul. Kręta 3, 85-117 Bydgoszcz

  NIP: 953 23 83 845; Regon: 092570480; KRS nr: 0000062032